Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Merkez Hakem Kurulu (MHK) tarafından, değişen oyun kuralları ve Video Yardımcı Hakemlik (VAR) ile ilgili bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi.
MHK Başkanı Zekeriya Alp’in açılış konuşmasıyla başlayan toplantıda MHK Eğitim Danışmanı Jaap Uilenberg oyun kurallarındaki değişiklikleri, FIFA hakemi Danny Makkelie ise VAR ile ilgili konuları aktardı.
Oyuncu değişikliğinde futbolcuların yeni sezonda kendisine en yakın noktadan sahayı terk edeceğini söyleyen Uilenberg, sahadan ayrılan futbolcunun çıkacağı noktada güvenlik sorunu yaşanması halinde eskiden olduğu gibi orta sahadan kulübeye gitmesine izin verileceğini söyledi.
Yeni sezonda yedek kulübesindeki her görevlinin sarı ya da kırmızı kartla cezalandırılabileceğini belirten Uilenberg, ihlali kimin yaptığının belirlenememesi halinde en yetkili kişi olan teknik direktörün cezalandırılacağını aktardı. Uilenberg ayrıca, pozisyon sonrası kart isteme hareketi yapılması halinde kulübedekilerin de aynı şekilde ceza alacağını belirtti.
Top hakeme çarparsa
Hakem atışı ve hakeme çarpan top ile ilgili de değişen kurallara açıklık getiren Uilenberg, şunları kaydetti:
“Eğer hakem, top ceza sahasındayken oyunu durdurmuşsa hakem atışı kaleciye bırakılacak. Topun hangi takımda olduğu önemli değil. Eğer ceza sahası dışındaysa top hangi takımın kontrolündeyse o takıma bırakılacak. Bu atış oyuncunun en son temas ettiği noktadan yapılacak. Bütün oyuncular hakem atışı yapılan noktadan en az dört metre uzakta duracak. Şimdiye kadar top hakeme dokunduğunda oyun devam ediyordu, hakem yokmuş gibi kabul ediyorduk. Top hakeme çarparak gol olursa artık gol geçerli sayılmayacak, hakem atışıyla oyun başlayacak. Aynı şekilde, top hakeme çarpıp umut vadeden atağa dönüşürse hakem atışıyla oyun başlayacak. En son hangi takımın oyuncusu topla oynadıysa hakem atışı ona bırakılacak. Böyle bir durumda hakeme çarptığı yerden hakem atışı yapılacak.”
El ile oynamada değişiklik
Topa elle müdahale konusunda da yaşanan değişikliklerden bahseden Jaap Uilenberg, şu ifadeleri kullandı:
“Elle oynama ile ilgili de önemli değişiklikler oldu. Oyun kuralları bu konuda çok net. Elle atılan goller ya da elle oynama ile kazanılan toplar sonrası atılan goller bu konuda önemli. Futbol, elle, kolla atılan golleri kabul etmiyor. Artık kazara ya da bilerek elle oynama diye bir ayrım yok. Top hücum oyuncusunun eline, koluna çarparak gol olduysa kurala göre bunun bir önemi yok. Bu, elle, kolla oynayarak gol fırsatı oluşturmayı da içeriyor. Kazara da olsa bilerek de olsa elle oynama nedeniyle golün iptal olması gerekiyor.”
Baraja 1 metreden fazla yaklaşmak yasak
Serbest vuruş için kurulan barajlarda hücum eden takımın oyuncusunun baraja en fazla 1 metre yaklaşabileceğini anlatan Uilenberg, şöyle devam etti:
“Serbest vuruşlarda barajlarda sorunlar oluşuyor. Hücum oyuncuları her zaman mevcut barajı genişletip, kalecinin önüne geçmek için uzun bir baraj kurmak istiyor. Üç kişiden fazla olan barajlarda rakip oyuncular 1 metreden fazla yaklaşamayacak. Eğer bu kurala uymazlarsa kendileri aleyhine endirekt vuruşla oyun başlayacak. 1 Haziran’dan beri bu kuralın işe yaradığını görüyoruz. Futbolcular 1 metre uzaklık olduğu sürece barajın yanına gelebilirler.”
Penaltı kullanımı sırasında kalecilerin bir ayağının mutlaka çizgi üzerinde durması gerektiğini söyleyen Uilenberg, kalecilerin file ya da direklerle oynamasına izin verilmeyeceğini söyledi.
Yeni oyun kuralına göre kale vuruşunda topun ceza sahası dışına çıkmasına gerek olmadığını belirten Uilenberg, hücum oyuncularının top oyuna girene kadar ceza sahasına giremeyeceğini ifade etti.
Futbolcuların karara itiraz etmek için hakemin etrafını sarması halinde en az bir oyuncunun sarı kart göreceğini vurgulayan Uilenberg, “Türkiye’de en ufak bir kararda bile futbolcular hakemin etrafını sararak taciz ediyor. Burada futbolu daha çok duygu ile oynuyorsunuz. Oyunculardan oyuna ve hakeme saygı beklemeye hakkımız var. Böyle bir durumda en az bir oyuncu sarı kart görecek.” diye konuştu.
Makkelie: “Çok daha iyisini yapabiliriz”
Jaap Uilenberg’in ardından söz alan FIFA hakemi Danny Makkelie ise VAR ile ilgili bilgi verdi.
Türkiye’de geçen sezon başlayan VAR uygulamasında iyi örnekler gördüğünü söyleyen Makkelie, “Burada Türkiye’deki pozisyonlarla çalışıyoruz. Çok iyi örnekler gördüm, gereksiz müdahaleler de gördüm. Geçen sezon kötü değildi ama çok daha iyisini yapabiliriz. VAR sayesinde hakemlerin dışarıdan yardıma ihtiyaçları olduğunu gördük. VAR, futbolu daha adil bir hale getirdi. Bir hakemin kariyerinin sonlanacağı hataların önüne geçtik.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de VAR sistemini UEFA Şampiyonlar Ligi ile aynı seviyeye çıkarmak istediklerini söyleyen Makkelie, şunları kaydetti:
“VAR’ı Şampiyonlar Ligi’nde nasıl uygulanıyorsa öyle uygulayacağız. Hakemler ve yardımcı hakemler oyun planlarındaki değişikliklere göre ilerliyor. VAR’ın amacı manşetleri durdurmak, büyük skandalları engellemek. VAR’ın görevi maçı yönetmek değil. Maçı yönetmek sahadaki hakemin görevi. Odak noktamız açık ve bariz hatalarda müdahale etmek. VAR, gollerde, penaltılarda, kırmızı kartlarda ve yanlış oyuncu kimliğine müdahale ediyor. Temel felsefemiz, minimum müdahale maksimum fayda. Maçı meşgul etmek, müdahale etmek istemiyoruz. Sahada hakemin kararını destekleyecek argümanlarım varsa hakemin kararını desteklemeliyim. Eğer farklı fikirler varsa bu açık ve bariz bir hata olmadığı anlamına gelir.”
Hakemin bir faulü kaçırması halinde VAR’ın hakemi monitöre göndereceğini söyleyen Makkelie, “Bu karar sadece bir sarı kart gerektiriyorsa monitöre göndermesine gerek yok. Net bir kırmızı kart ya da penaltıysa monitöre çağrılacak hakemler. Hakemler açık ve bariz hatalarda gidip pozisyonu izleyecekler.” ifadelerini kullandı.
“Açık ve bariz hatayı arıyoruz”
VAR’ın futbolu değiştirmek gibi bir amacı bulunmadığını söyleyen Hollandalı uluslararası hakem Makkelie, şunları aktardı:
“Eğer karar hakkında şüphe varsa VAR müdahale etmeyecek. Hakemler de futbolu çok seviyor. VAR’ın futbolu değiştirme gibi bir amacı yok. Pozisyonda hakemin yorumu önemliyse VAR buna müdahale etmez. Pozisyon için siyah ve beyaz durum varsa VAR müdahale ediyor. Şu ana kadar UEFA ve Türkiye’deki deneyimlerden, VAR, açık ve bariz olmayan pozisyonlarda müdahale etmeye başladı. Eğer bir pozisyon tartışmalıysa VAR kararı da tartışılabilir. Böylelikle iki ayrı tartışmamız olur. Bazı faulleri abartılı sunan futbolcuların desteklenmemesi konusunda bize yardımcı olun. Sonuç olarak en iyi karar hangisi değil, karar doğru muydu yanlış mıydı, en temel cümle bu. VAR olarak en doğru kararı aramıyoruz, açık ve bariz hatayı arıyoruz.”
ÖDÜL VE CEZA SİSTEMİ OLACAK!
Merkez Hakem Kurulu Başkanı Zekeriya Alp, Doğan Babacan Yaz Seminerinde önemli bilgiler verdi.
MHK Başkanı Zekeriya Alp, futbolun hatalar oyunu olduğunu ve önemli olanın hakemlerin maçları en az hata ile yönetmeleri olduğunu söyledi.
Zekeriya Alp, futbol dünyasında yaşanan sıkıntıların hakemlerin doğru karar vermesi ile son bulmayacağını söylerken, 2019-2020 Cemil Usta sezonunda VAR hatalarının gözlemci raporlarında yer alacağını da dile getirdi.