Yassıada, beton yığını haline geldi

Aralık 2013'de ''Demokrasi ve Özgürlükler Adası''olarak ismi değiştirilerek imara açılan ve Mayıs 2015'de TOBB iştiraki Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş.’ye devredilen Yassıada’ya yapılacak 578 odalı otelin inşaatı, son hızla devam ediyor. 27 Mayıs Askeri Darbesi sonrasında Adnan Menderes ve arkadaşlarının yargılandığı ve idamlarından önce hapis yattıkları Yassıada, beton yığını haline geldi. Deniz Haber Ajansı'nın edindiği fotoğraflarda Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş'nin ihale ettiği Mesa tarafından yapılan 5 yıldızlı otelin dışında, konut inşaatlarının da Yassıada'nın güney bölgesinde yoğun bir şekilde yapıldığı görülüyor. ''Demokrasi ve Özgürlükler Adası''olarak ismi değiştirilerek TOBB'a devredilen Yassıada'da Temmuz 2015'de başlayan inşaatlar yeşil alanı yok ederken, 4. yüzyıldan kalma mahzen ve kilisenin harap edildiği öğrenildi. Deniz Haber Ajansı'nın ulaştığı bilgiye göre, Yassıada'da bulunan Bizans dönemine ait  zindan, sarnıç ve hücre kalıntılar korunması gereken kültür varlığı olarak tescillenen 1. Grup Arkeolojik eserler ile birlikte Menderes ve arkadaşlarının tutuklu kaldığı binalar yerle bir edildi. YENİ PLAN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILDI Öte yandan yemyeşil dokusu bozulan ve şantiyeye dönen Yassıada'nın betonlaşan görüntüsü kamuoyunda sık sık gündeme geldi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı şimdi de Yassıada'nın kıyı yapıları için yeni bir plan değişikliği yaptı. 14 Nisan günü askıya çıkan plan değişikliği ile adanın imar sınırları genişletildi. Alan raporunda, adaya getirilen “kültür ve turizm” fonksiyonlarından tam anlamıyla faydalanabilmek ve alana erişimin rahatlıkla sağlanabilmesi için kıyı yapılarının yapılmasına ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Adaya tekne ile ulaşım sağlanması, gelen misafirlerin karşılanması, biletleme ve bilgi edinme, güvenlik hizmetleri ve diğer ihtiyaçların karşılanması amacıyla güvenlik ve idari birimlerin yanı sıra yeme içme ünitelerinin olduğu bir iskelenin yapılması gerektiği kaydedildi. Kıyı yapısının yüksekliği maksimum 6.50 metre olacak. Bu alanlarda tekne yanaşma yeri, bilgi edinme, bilet satış yeri, karşılama kapısı gibi yapılar da olacak. SAVARONA İÇİN İSKELE YAPILACAK Bu arada teknik raporla ilgili ayrıntı da dikkat çekici. Plan için hazırlanan teknik raporda Yassıada inşaat alanında yapılan dolgunun nedeni de açıklandı. Projenin yapım aşamasında yanaşma yerlerinin Atatürk'ün yatı “Savarona”ya hizmet verebilecek kapasitede düzenlenmesinin talep edildiği aktarılarak “Savarona yatının uzunluğu yaklaşık 135 metre  olup güvenli bir yanaşma ve bağlanma için minimum yanaşma uzunluğu 185 metre olarak düşünülmüştür” denildi. YASSIADA İMARA NASIL AÇILDI? Ekim 2010 Dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Yassıada'nın turizm potansiyelinin en güzel şekilde değerlendirilmesi için projelerin devreye sokulacağını söyledi. Maliye Bakanlığı'na 12.01.2010 tarihinde başvuran Kültür ve Turizm Bakanlığı, "Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik" hükümleri çerçevesince turizm amaçlı olarak değerlendirilmek üzere Yassıada'nın tasarruf hakkının devrini istedi.   Nisan 2011 Adalar, Milli Emlak Müdürlüğü’nün 27.04.2011 tarih ve 13071 sayılı yazısı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne "müze olarak kullanılmak üzere" tahsis edildi.  Haziran 2011 Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, projelerini açıklarken bu projelerden birinin de Yassıada ve Sivriada’yla ilgili olduğunu belritti. Başbakan “Bu projeyle, Yassıada’yı yaslı ada" olmaktan çıkarıyor, bir demokrasi adası haline getiriyoruz. Her iki adayı da uluslararası birer kongre merkezine dönüştüreceğiz" dedi.  Ağustos 2012 Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Türk demokrasisine ilk askeri müdahalenin sembolü olarak kabul edilen Yassıada için vapurlu, otelli bir konsept üzerinde çalıştıklarını açıkladı.  Ekim 2012 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı İstanbul 1 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu tarafından Yassıada’nın "Sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı" olarak belirlenmesinin uygun olduğuna karar verildi.  Nisan 2013 Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren kanunla beraber Yassıada ve Sivriada turizme açıldı. Bu kanuna göre iki adada yapılacak olan planlama, imar ve inşaat uygulamaları ile diğer düzenlemeler kıyı kanunu hükümlerine ve mevzuatta yer alan diğer kısıtlama ve prosedürlere tabi olmayacaktı. Haziran 2013 Yassıada’ya ilişkin "1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım revize imar planı" askıya çıktı. Planda "askeri yasak bölge" lejandı "turizm ve kültürel tesis alanı" olarak değiştirildi.  Temmuz 2013 Yassıada için hazırlanan planlar tartışma yarattı Yassıada için hazırlanan imar planlarına göre adanın yüzde 65'i imara açılacak, ada üzerine otel, süit odalar ve bungalov da kurulacaktı.  Ağustos 2013 TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ilgili imar planlarına itiraz etti.  Kasım 2013 İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün Yassıada'ya ait onayladığı "1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı" ve "1/1000 ölçekli uygulama imar planı" tadilatı askıya çıktı.  Aralık 2013 Yassıada’nın ismi ''Demokrasi ve Özgürlükler Adası'' olarak değiştirildi.  Şubat 2015 Demokrasi ve Özgürlük Adası’na (Yassıada) yapılacak 5 yıldızlı otelin ayrıntıları belli oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verdiği turizm yatırım belgesine göre Yassıada’ya yapılacak 578 odalı otelin içinde 100 kişilik gece kulübü, 100 kişilik bar, jakuzi, masaj salonu, hamam, yüzme havuzu ve 180 araçlık otopark yer alacak. Mayıs 2015 Sivriada ve Yassıada, Kültür ve Turizm Bakanlığı'yla imzalanan protokolle Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği iştiraklerinden Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş.’ye devredildi. Yapılması planlanan tesisler için inşaat ruhsatının çıkartıldığı belirtildi. VE inşaat başladı.  Temmuz 2015 Yassıada’da başlayan inşaat sırasında Menderes ve arkadaşlarının tutuklu kaldığı binalar yerle bir edilirken 4. yüzyıldan kalma mahzen ve kilise de harap edildi. Adada bulunan Bizans dönemine tarihlenen arkeolojik eserler, korunması gereken kültür varlığı olarak tescillenen 1. Grup Arkeolojik eserler, Bizans dönemi zindan, sarnıç ve hücre kalıntıları MESA İnşaata bağlı şantiye ekipleri tarafından tahrip edildi. Yassıada’da yapımı devam eden otel inşaatının arkeolojik kalıntılara zarar verdiğini bildiren ve inşaatın yasadışı olduğunu söyleyen “Adalar Savunması” konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Adalarımızı, ‘demokrasi ve özgürlük adası’ yapıyoruz görüntüsü altında 5 yıldızlı oteller, marinalar, lokantalar, pasta salonları, kafeteryalar, gece kulüpleri, kuaförler, helikopter pistleri, eğlence salonları ve otoparklarla doldurmayı hedefleyenler, tarihimizi ve kültürümüzü yok edenler, arkeolojik değerlerimizi talan edenler tarih ve insanlık önünde suç işliyorlar” ifadeleri kullanıldı.  Ağustos 2015 Siyasetçiler, aktivistler, arkeologlar ve mimarlardan oluşan bir heyet Yassıada’da yaşanan tahribatı yerinde gözlemleyeceği bir gezi yaptı.İBB'nin uzun yıllardır yürüttüğü Kurbağalıdere'deki ıslah çalışmasında çıkan balçık ve atığın gemilerle Yassıada ve Sivriada açıklarına boşaltıldığı tespit edildi. Boşaltmadan sonra çekilen fotoğraflarda deniz suyu renginin değiştiğini görüldü.  Şubat 2016 Yassıada'nın uçaktan çekilmiş bir fotoğraf paylaşıldı. Fotoğrafta adadaki tüm yeşil alanların tıraşlandığı görülüyor. İnşaatı yapan MESA bir açıklama yaparak fotoğraftaki görüntünün mevsimsel değişikliklerden kaynaklandığını ve yeşil alan olarak görünen bölümlerin otsu bitkiler ile makilikler olduğunu belirtti. Şirket ayrıca proje kapsamında sadece birkaç ağacın yerinin değiştirildiğini ve adaya 120 adet yetişkin ağaç ekleneceğini belirterek projenin fotoğraflarını paylaştı. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu Yassıada'da "ağaç mağaç yok" dedi.  18 Nisan 2017 Deniz Haber Ajansı, Yassıada'nın beton yığınına dönüştüğünün görüntülerine ulaştı. Haber: Recep CANPOLAT / Deniz Haber Ajansı