Düzce'de 17 Kasım depreminden sonra 12 Kasım 1999 Cuma Günü tekrar bir deprem daha meydana gelmişti. Düzce ve ilçelerinde yaşayan on binlerce vatandaşın kaderinin 30 saniyede değişmişti, Kasım depreminde 710 kişinin öldüğü, 2 bin 679 vatandaşımızın yaralandığı, binlerce ailenin evsiz kaldığı depremin 24.yıl dönümünde acılar yeniden tazelendi.
Deprem zamanının hatırlayalım
Düzce’yi sarsan 17-12 Kasım depreminin üzerinden 24 yıl geçmesine rağmen sarsıntının izleri hala yüreklerde duruyor. Depremin gerçekleştiği 30 saniye geride kaldığında Düzceliler yüzyılın felaketini yaşadı. Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte yaşanan acının ve depremin yıkıcı gücünün akıl almaz boyutları ortaya çıktı.
O yıllarda henüz il olmamış, Bolu'ya bağlı bir ilçe olan Düzce'de 168 bin kişi yaşıyordu ve o gece çok sayıda bina yerle bir olmuştu. Devlet hastanesi de yıkıldığı için yaralılara müdahalede büyük güçlükler çekilmiş, belediyeden, telsiz ve hoparlörlerle eczacılara eczanelerini açmaları, hekim ve hemşirelere de hastanelere gelmeleri için duyuru yapılmıştı. Deprem Ankara-İstanbul yolunda da hasara neden olunca yardım ekipleri ve ambulansların Düzce'ye ulaşmasında büyük sıkıntı çekilmişti.
Depremin üzerinden geçen üç saat içinde çevre merkezlerden bölgeye hiçbir ambulansın ulaşamadığı bildirilmiş, tüm Marmara'yı olduğu gibi Düzcelileri de gece yakalayan depremde ilk aşamada 30 binanın tamamen yıkıldığı belirlenmişti. Depremin ardından bölgeye yardım gönderilmeye, çadır kentlerin kurulmasının ardından prefabrik evler yapılmaya başlanmıştı.
Düzce Afet ve Acil Durum İl Müdürlüğü verilerine göre
17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen ve başta Gölyaka İlçesi olmak üzere tüm Düzce’yi etkileyen 7.4 şiddetindeki Doğu Marmara depreminde Düzce Merkezde 118, Gölyaka İlçesinde 105, Cumayeri İlçesinde 30, Gümüşova İlçesinde 12, Çilimli İlçesinde 5 olmak üzere toplam 270 kişi hayatını kaybetmiş, 1157 kişide yaralanmıştı. Daha bu depremin yaraları sarılmadan, enkazları kaldırılmadan yaklaşık 3 ay sonra yaşanan 12 Kasım Düzce depreminde de başta Düzce Merkez ve Kaynaşlı İlçesi olmak üzere il genelinde 710 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 2 bin 679 kişide yaralanmıştı
Düzce Afet ve Acil Durum İl Müdürlüğü verilerine göre 1999 depremlerinde Düzce genelinde 16 bin 666 konut, 3 bin 837 işyeri ağır hasar gördü. Yine 10.968 konut, 2 bin 573 işyeri Orta Hasarlı olarak, 13 bin 70 konut, 1.606 işyeri ise Az Hasarlı olarak tespit edilmişti.Binlerce binanın yıkımına neden olan 12 Kasım 1999 depreminin ardından Bolu’dan ayrılarak il olan Düzce, geçen 25 yılda modern bir kent görünümüne kavuştu.
Afet ve Acil Durum İl Müdürlüğü resmi açıklamasına göre 1999 depremleri sonrası yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında devlet, Düzce’de evleri yıkılan depremzedeler için Düzce Merkez, Kaynaşlı, Gölyaka ve Cumayeri ilçelerinde toplam 8 bin 470 konut, 1697 işyeri yaptırdı. Yine 2 bin 700 hak sahibi aileye E.Y.Y. (Evini Yapana Yardım) ve Hazır Konut kredisi kullandırıldı.
Prefabrik ve geçici binalarda hizmet veren Düzce Valiliği, Düzce Belediyesi, Düzce Adliyesi, SGK, İşkur, Düzce Müftülüğü, Düzce İtfaiyesi, SGK il Müdürlüğü, Gençlik Spor İl Müdürlüğü, PTT aktarma merkezleri, yeni binalarına taşındı. Depremde 16 okul yıkılırken, yerlerine onlarca modern derslikli yeni okul yapıldı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi’ne bağlı fakülte ve yüksek okullardan ayrılarak Düzce Üniversitesi kuruldu. Muncurlu’ya 300 yatak kapasiteli modern bir Atatürk Devlet Hastanesi yapıldı. Aziziye bölgesine yapılan Ağız ve Diş Sağlığı merkezi yeni modern binasında hizmet vermeye başladı. Düzce İl Emniyet Müdürlüğü’ne ait ek hizmet binasının yapımı tamamlandı. 300 Yataklı şehir hastanesi tamamlanmak üzere.
2004 yılında 5084 sayılı yasa ile teşvik kapsamına alınan Düzce hızla büyümeye başladı. Beyköy’de 2 organize sanayi bölgesi oluşturuldu. 1.Organize Sanayi Bölgesinde 173 Hektar, 2.Organize Sanayi Bölgesinde 81 hektar alanda 66 fabrika faaliyet gösteriyor. Teşvik öncesi SSK primi ödeyen 8 bin kişi varken, şu an bu rakam SGK resmi kayıtlarına göre 65.643’e çıktı.
Enkaz yığınından yeni bir şehir doğdu
Deprem kaçınılmaz
Düzce, aradan geçen 25 yılda hızla yenilenerek, modern bir kent görünümüne kavuştu. Düzce’de depremin izleri ise sadece orta hasarlı binalarda görülüyor.Birinci derece fay hattı üzerinde bulunan Düzce’de bir deprem daha yaşanması kuvvetli ihtimaller arasında yer alıyor. Fakat aradan geçen 24 yıla rağmen halen çözüm bulunmayan sorunların ciddiyetle ele alınarak, çözüme kavuşturulması gerekiyor. Konunun uzmanları işlerin yavaş gittiğinden şikayet ediyor.
Orta hasarlı bina sorunu çözülmeli
12 Kasım Düzce Depremi'nin 25 yıldönümüne Düzce’de kat artışları ve hala çözüm bulunamayan Orta Hasarlı binalar tartışılırken konunu uzmanlarından olan Mimarlar Odası , “Depremi unutmak aptallıktır” diyerek, kat artışlarının bilimsel temellere dayandırılarak yapılması gerektiğini ve orta hasarlı binalar sorunun mutlaka çözülmesi gerektiği söyledi.
40 yıllık 50 yıllık miadını doldurmuş binalar var
Depremin üzerinden 25 yıla karşın Düzce'de hala depremin izlerine rastlamak mümkün. Şehrin göbeğinde yıkılmayı bekleyen çok sayıda hasarlı bina tehlike teşkil etmeye devam ediyor . Kafanızı kaldırdığınızda 40 yıllık 50 yıllık miadını doldurmuş binalarla karşı karşıyayız. Bu binaların kentsel dönüşümle ya da mülk sahiplerinin bir araya gelerek mutlaka çözüm üretilmesi lazım
Düzce’de depremi unutmak aptallıktır
Düzce’nin zeminine dikkat çeken ve bu gerçeğin unutulmaması gerektiğini ifade eden olan Mimarlar Odası , “Deprem kuşağında yaşıyoruz. Tarihi irdelersek 30-35 yılda bir deprem oluyor. Pazaryeri olarak kurulan Düzce, ticari anlamda ekonominin getirdiği şartlar dolaysıyla şehir haline gelmiş. Alüvyon bir arazi üzerindeyiz. Deprem bu tür alanları seviyor. Fay hatları yumuşak zeminin altından geçiyor. Düzce’de depremi unutmak aptallıktır.”.
17 Ağustos ve12 Kasım depreminde Düzce, Akçakoca, Cumayeri, Çilimli, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı ve Yığılca'da toplam 980 kişi hayatını kaybederken 2.678 kişi de yaralandı...
Kaynak: Araştırmacı Yazar ve Gazeteci İbrahim Tuzcu Düzce Deprem Şehitleri Kıtabından
NOT:HER İKİ DÜZCE DEPERİMİNDE ÖLENLERİN İSİMLERİ https://ibrahimtuzcu.tr.gg/ SİTESİNDEN ÖĞRENEBİLİRSINIZ